“Ik kan me het moment van het sluiten van de verpleeghuizen goed herinneren,” zegt Ans. “Over een kwartier gaat het huis dicht’. Ik ben nog gauw naar mijn moeder gegaan om de was op te halen. En dan sta je ineens buiten. We zagen het natuurlijk aankomen maar je wordt alsnog overvallen. Zeker omdat het eigenlijk heel gek is dat iemand anders dan de bewoners zelf of hun naasten dat bepaalt. Onze naasten wonen daar, wij zijn te gast. De overheid heeft over deze mensen heen geregeerd en de boel op slot gegooid.”

Doen wat je kon

Ans zorgde samen met andere naasten voor momenten van geluk. “Ik had nog de luxe dat mijn moeder op de begane grond woont. Iedere dag kwam ik voor of na mijn werk even zwaaien. En schreef ik een verhaal met foto over haar op mijn Facebookpagina. Samen met de andere dochters en zonen startten we een actie om kaartjes te schrijven en regelden we met de lokale geluidsman een raambelplek in een leegstaand appartement. De bloemschikcursus voor bewoners kon ook niet doorgaan, dus heb ik met de andere dames bloemetjes gemaakt voor de bewoners. Zo deden we wat we konden.”

“Er is hier geen flikker meer te doen”

Voor de moeder van Ans was het wel zwaar. “Op mijn vraag of ik wel of niet naar mijn werk zou moeten gaan om het risico op besmetting tegen te gaan zei mijn moeder letterlijk: ‘Jullie drammen maar. Wij konden vijf jaar nergens heen waar we wilden. Jullie zijn niks gewend. Er is hier geen flikker meer te doen.’ Maar toen heb ik haar ook wel gezegd dat zij nog wel de luxe heeft dat we elkaar iedere dag kunnen zien. Gelukkig kunnen we onze naasten weer bezoeken en staat het team open voor gesprekken over hoe het de afgelopen periode allemaal is verlopen. Waar we ons eerst druk maakten om de onduidelijkheid als ‘Hoe gaat het met het eten’ en ‘Hoe gaat het met de was?’, praten we nu over hoe we absoluut niet willen dat het verpleeghuis weer op slot gaat mocht er een tweede golf komen. Ik denk dat ik voor 95% van de bewoners spreek als we zeggen dat we allemaal risico lopen en zij nog liever doodgaan dan opgehokt zitten. Ik hoorde echt schrijnende verhalen. Dus dat nooit weer. Mijn inziens hebben we allemaal ook onze eigen verantwoordelijkheid. Nu denk je wel drie keer na voordat je je naaste gaat bezoeken.”

Kwaliteit van leven is een groot goed

Ans en de andere leden van de bewonersraad denken graag mee over kwaliteit van leven. Ook als we geconfronteerd worden met een tweede golf van het virus. “Kwaliteit van leven is een groot goed, waar we over moeten blijven praten. Als naasten staan we meer dan paraat om daarover mee te denken en ook onze eigen handen uit de mouwen te steken. De toekomst zie ik positief. En stel dat wel weer een bezoekverbod komt, gaan we ons er natuurlijk wel mee bemoeien. Je kunt ons daarin denk ik ook niet meer tegenhouden. We zijn een groep mensen die best wel weten waar we het over hebben. We willen ook best een stuk schrijven over hoe wij denken dat we het samen kunnen gaan doen als er wel nieuwe protocollen nodig zijn. Daar, en ook de communicatie daarover, hadden we de afgelopen periode veel behoefte aan. Maar het zorgteam rende de benen uit het lijf en moest veel activiteiten overnemen. Begrijpelijk dat daar geen aandacht voor was. Ik geef ze een groot compliment in hoe ze het maar hebben opgelost. Gelukkig is er nu wel ruimte om weer samen na te denken over hoe we de dingen gaan doen voor onze naasten. We zoeken samen naar wat wel kan en wat we samen met het zorgteam op kunnen pakken. Zoals het koffie schenken of het opstarten van het bloemschikken. Wat dat betreft ben ik echt een rasoptimist. Natuurlijk zijn er regels, maar het is ook wel een beetje onze rol om daar soms dwars doorheen te gaan. Natuurlijk wel in overleg met het zorgteam, want je moet het wel met elkaar doen.”

SERIE VAN VERHALEN OVER DE CORONATIJD

Met collega’s, klanten, bewoners en naasten blikken we de komende weken terug op de afgelopen, bizarre periode en kijken we vooruit naar de toekomst. Ieder heeft zijn eigen kijk, eigen ervaringen, eigen gevoelens. Ieder heeft een eigen verhaal, van grote betekenis.