‘Bronzen duurzaamheidscertificaat sámen behaald’

Sensire voelt zich als grootste zorgorganisatie van Oost-Nederland al jaren verantwoordelijk voor de gevolgen van haar werk voor het milieu. Duurzaamheidscoördinator en regisseur vastgoed Jeroen Klunder: ‘De afgelopen tien, twintig jaar hebben we duurzaamheid al steeds meegenomen in onze keuzes, onder andere op het gebied van vastgoed. Denk aan de isolatie van de panden, de installaties, zonnepanelen.’ In 2023 ondertekende bestuurder Renée Wilke de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. ‘Door verantwoordelijkheid te nemen voor ons handelen dragen we bij aan een gezonder milieu en een betere levenskwaliteit voor iedereen’, zei Wilke.

Het behaalde bronzen certificaat zien Theo en Jeroen als een beloning voor de inspanningen tot nu toe. Het certificaat laat zien dat Sensire meer doet dan enkel voldoen aan de milieuwetgeving. ‘En dat sluit ook aan bij wat de nieuwe generatie medewerkers eist. Het is je verantwoordelijkheid als werkgever.’

Milieuthermometer Zorg

Een concreet hulpmiddel om duurzaamheid systematisch in te bedden in het beleid van een zorgorganisatie is de Milieuthermometer Zorg. Theo: ‘Het is een instrument dat je helpt bij het behalen van duurzaamheidsdoelen uit de Green Deal, bijvoorbeeld op het gebied van afvalscheiding en energiebesparing. Wij richten ons voorlopig op het bronzen niveau met bijbehorende duurzaamheidsnormen. Voor De Lunette, De Borkel, Sydehem en Den Ooiman PG hebben we in 2024 die criteria behaald.’

Jeroen vertelt dat het veel werk was om alle verbruiksgegevens op een rij te zetten en zo inzicht te krijgen in de huidige situatie. ‘Dat was een hele puzzel. Het gaat om water, gas en elektriciteit, om wat je terug levert via de panelen en laadpalen. In totaal hebben we 384 energie-aansluitingen als Sensire. Die data verzamelen en op de vereiste manier vastleggen was een uitdaging. Nu we voor deze locaties die stap hebben gezet, gaat dat voor de volgende gemakkelijker.’

Normen op een rij

Voor de niveaus brons, zilver en goud van de Milieuthermometer gelden verschillende verbruiksnormen. Theo: ‘We hebben nu concrete specificaties om ons op te baseren bij de inkoop. Zo gelden er maximale hoeveelheden water bij een kleine en grote toiletspoeling. Een waterbesparende douchekop is verplicht. We kunnen leveranciers nu een precieze checklist geven waaraan een product of dienst moet voldoen.’

Een punt dat Sensire bijvoorbeeld nog niet goed geregeld had, was het apart inzamelen van verpakkingsfolie zoals wikkels rond pallets. ‘Dat is verplicht voor het bronzen certificaat. Maar onze afvalverwerker bood die faciliteiten nog niet. We zijn in gesprek gegaan en nu is dat voor elkaar.’ Ook de nieuwe partner voor de wasverzorging van Sensire kreeg een checklist met duurzaamheidseisen. ‘Daaraan voldeed hij,’ aldus Theo.

Zoals thuis

Jeroen: ‘Afvalscheiding is een onderwerp dat onder de medewerkers echt leeft. We scheiden immers thuis allemaal keurig ons afval, waarom dan niet op het werk? Toch zijn sommige zaken voor een zorgorganisatie lastiger dan voor een huishouden. Als we bijvoorbeeld op een pg-huiskamer de verpakkingen gescheiden gaan inzamelen, is het belangrijk dat naast de medewerkers ook de bewoners en het bezoek dat consequent op de juiste manier volhouden.’

Iets anders dat medewerkers thuis milieuvriendelijker gewend zijn dan op het werk: met meer personen dezelfde jampot gebruiken. ‘In de coronatijd stapten de huiskamers vanwege infectiepreventie over op aparte cupjes jam en boter per persoon. Nu gaan er stemmen op om de gezamenlijke pot weer op tafel te zetten. Maar sommige medewerkers blijven nog wat huiverig.’

Ideeën van de werkvloer

De collega’s op de werkvloer hebben veel goede ideeën. Jeroen: ‘Je merkt dat ze ermee bezig zijn en kansen zien. Duurzaamheid leeft. Heel belangrijk voor het benodigde draagvlak voor de verschillende veranderingen.’ Theo schetst een luxeprobleem: ‘Het kan zelfs een dilemma zijn dat we veel meer ideeën krijgen aangeleverd dan we kunnen realiseren. Dat kan demotiverend werken voor de teams. Maar je wilt zeker niet dat de ideeënstroom en betrokkenheid opdrogen.’

Graag zouden Theo en Jeroen voldoende initiatiefrijke collega’s om zich heen verzamelen voor nieuwe actieve Green Teams. Theo: ‘Het kernteam, met mensen vanuit bijvoorbeeld het duurzaamheidsprogramma, beleid en communicatie bewaakt de doelstellingen. De Green Teams voeden hen met ideeën. Ze proberen in de praktijk uit wat werkt. Zo stapte een team over van plastic medicijncupjes op bamboe cupjes. Inmiddels kopen we die voor meerdere locaties binnen Sensire in.’

Ondersteuning vanuit Provincie en Milieuplatform

Naast de oprechte motivatie vanuit organisatie en medewerkers om duurzamer te werken, eisen ook banken en verzekeraars dat organisaties aan hoge milieunormen voldoen. ‘Zo simpel is het ook,’ stelt Jeroen.

De Provincie Gelderland biedt Sensire ondersteuning in haar duurzaamheidsbeleid. ‘Bijvoorbeeld op het gebied van het inrichten van de nieuwe Green Teams, bij het vastleggen van onze doelstellingen en het inzichtelijk maken van onze vorderingen. Het is belangrijk om steeds te bewaken waar we staan en of we op de goede weg zijn.’

Het Milieuplatform Zorg ondersteunt zorgorganisaties bij het gebruik van de Milieuthermometer. Daarnaast organiseert het ook waardevolle landelijke kennissessies, waar zorgorganisaties hun kennis en ervaringen uitwisselen. 

Ambitie

Het zilveren certificaat sluit aan bij de langetermijndoelstelling voor het behalen van de Green Deal Duurzame Zorg. Theo verwacht dat niveau op z’n vroegst in 2029 te bereiken. ‘De eisen voor Zilver zijn duidelijk hoger dan die van Brons. En zelfs de eisen voor het behalen van het bronzen certificaat zijn inmiddels verhoogd.’

‘De focus van de gebouwgerelateerde maatregelen ligt voornamelijk op de locaties waar wij Wonen met Zorg aanbieden. In de wijk wordt vooral gewerkt aan het beperken van de vervoersbewegingen.’ In 2025 gaat Sensire aan de slag voor brons met de locaties De Garven, Spijk Bungalows, Slingebeek, Grotenhuis, Lindenhof en Bloesem. Jeroen: ‘Aandachtspunten zijn afvalscheiding en voeding. Dat laatste onderwerp is heel breed, van meer lokaal inkopen tot vervoersbewegingen en het eventueel invoeren van een vleesvrije dag. Of het in ere herstellen van de gemeenschappelijke jampot.’

Theo sluit af: ‘De Milieuthermometer heeft ons aan het denken gezet, inzicht en overzicht gegeven. Met het bronzen certificaat op zak weten we beter waar we op moeten letten, ook ten opzichte van onze leveranciers.’