Tekorten in de zorg: is familieparticipatie het antwoord?

Hoe gaat het nu met haar?

“Al vanaf de eerste dag voelde mijn vrouw zich hier thuis. Wel is haar situatie in korte tijd verslechterd, ik kan nu geen gesprek meer met haar voeren. Ze heeft een geheugen van twee seconden en herkent me niet altijd meer. Maar als ik tegen haar praat, beginnen haar ogen te twinkelen en lacht ze. Daar doe je het voor! Iedere 3 weken maak ik samen met een collega muziek op het binnenplein. Mensen worden er vrolijk van, sommigen wagen een dansje en bij mijn vrouw gaat haar voetje ritmisch op en neer. Dat raakt me. Ook mensen met dementie kunnen nog echt genieten. Dit soort ontspanningsmomenten dragen bij aan het welzijn van bewoners. Het is jammer dat hier soms minder tijd voor is en naasten hier - begrijpelijk - niet altijd tijd voor hebben of niet weten wat mag en kan in het ondersteunen van hun naaste.”

Waaraan merkt u dat?

“In het verleden werden met hulp van vrijwilligers door een teamlid geluksmomenten voor de bewoners georganiseerd. We namen ze dan mee naar buiten, gingen met de bus naar bijvoorbeeld Intratuin, dronken een kopje koffie op het terras of aten pannenkoeken in een pannenkoekenhuis. Er ging altijd een verzorgende mee met deze uitjes. Recent kregen we te horen dat het geluksarrangement stopt, omdat de zorg bezetting dit niet meer aankan. We begrijpen dat de nood in de zorg door de stijgende zorgvraag en minder zorgprofessionals landelijk en dus ook bij Sensire hoog is, maar het is toch jammer dat we hierover niet in gesprek zijn gegaan. Dan waren we misschien tot een oplossing gekomen. Als er minder of geen leuke dingen meer worden georganiseerd door naasten met ondersteuning van het zorgteam en vrijwilligers, dan vind ik dat een verarming van het welzijn van de bewoners.”

Wat zou volgens u een oplossing kunnen zijn?

“Laat familie meer participeren in de zorg en het welzijn van naasten door eenvoudige hand- en spandiensten. Dan kunnen verpleegkundigen en verzorgenden zich richten op specialistische zorgtaken. Als naasten een aantal uren per week of maand kunnen helpen, dan bereiken we al veel. We kunnen ondersteuning bieden bij het eten, vervoer regelen, wandelen, een wakend oog zijn in de huiskamer – wanneer de medewerker wordt opgeroepen, of activiteiten organiseren voor bewoners. Dit gebeurt al wel, maar het kan georganiseerder. Eigenlijk moeten familieleden bij de intake direct horen dat deze inzet nodig is. Zorgprofessionals moeten dan vervolgens aangeven waarin we kunnen participeren. Hiervoor is overleg essentieel.” [Sensire redactie: sinds juni 2023 wordt dit besproken bij een eerste huisbezoek.]

Zo werkt het nu dus nog niet?

“Ik zit in de locatieraad, ieder lid heeft een familielid die in Den Ooiman woont. We zijn een spreekbuis voor de familieleden en de bewoners, maar eigenlijk ook voor de zorgmedewerkers. Bewust zoeken we het gesprek met zorgmedewerkers en familieleden op. We moeten het tóch samen doen… Zonder uitzondering heb ik ontzettend veel respect voor de zorgprofessionals op de werkvloer. Ze doen wat ze kunnen en voeren uit wat er van ze wordt verwacht. Werkprocessen veranderen voortdurend, bij de medewerkers bespeur ik hierdoor een zekere gelatenheid. Ik heb het idee dat zij zich niet altijd vrij voelen om hiervan iets te zeggen. Tegelijkertijd geloof ik zeker dat de directie voor lastige beslissingen staat en zou ik hem het advies willen geven om (vaker) in gesprek te gaan met de zorgteams en mensen in andere ondersteunende functies op de werkvloer, om te ontdekken waar behoefte aan is of wat beter kan. Dit zou andersom ook kunnen zorgen voor meer begrip voor de directielaag – die ook in een spagaat zit. Dit draagt ook bij aan het werkgeluk; als het goed gaat met het personeel, dan merken bewoners dit.”