Zeggenschap

De locatieraden en het huis van de bewoner

Inspraak en verantwoordelijkheid

Bewoners en naasten van Sensire hebben zeggenschap over de zorg, het wonen en het leven bij Sensire. Daarbij willen we aansluiten bij de lokale omstandigheden en de wensen en behoeften van onze bewoners. Zo zijn er overleggen door locatieraden en/of huiskamergesprekken (beide met bewoners en/of vertegenwoordigers). In deze overleggen gaat het over allerlei aspecten met betrekking tot het dagelijks leven en wonen. Sensire streeft naar een gedeelde besluitvorming en verantwoordelijkheid voor zaken in het dagelijks leven in de woongroep. Met haar visie ‘Leven zoals u wilt‘ streeft Sensire na dat bewoners hun leven zo veel mogelijk voortzetten zoals zij dat altijd hebben geleefd en daarbij onderdeel blijven van de maatschappij. Familie is nodig om ervoor te zorgen dat iemand zijn gewone leven kan voortzetten in ongewone omstandigheden. Het faciliteren van de constante dialoog tussen familie, medewerkers en vrijwilligers over welke bijdrage een ieder vanuit zijn of haar rol aan het dagelijks leven wil en kan leveren helpt daar enorm bij. Daarnaast leert familie elkaar beter kennen en ontstaat er een natuurlijk ‘lotgenotencontact’. Men heeft steun aan elkaar en dat maakt ook dat verwanten zich meer thuis voelen en met meer plezier op bezoek komen.

Het jaar 2023

Bij Wonen met Zorg kreeg de lokale medezeggenschap op veel plekken een nieuwe doorstart en er is gezamenlijk gebouwd aan meer structureel contact met de achterban met als doel dat de teams, de raden en de achterban elkaar beter kunnen vinden en beter kunnen samenwerken. De inzet naar meer betrokkenheid van naasten wordt voortgezet in 2024. Op de meeste locaties worden huiskameroverleggen of familiebijeenkomsten structureel gehouden waarbij de locatieraad betrokken is bij de voorbereiding en waar mogelijk ook aansluit. Daarbij wordt gewerkt volgens de opgestelde uitgangspunten voor het huiskameroverleg en wordt een verslag gemaakt dat nadien gedeeld wordt met de naasten, het team en de locatieraad.

Voor de cliëntenraad is het steeds een uitdaging om een goede modus te vinden, waarin de bewoner/familie zeggenschap heeft over het wonen en het dagelijks leven op de locatie, maar er ook verbinding is met de cliëntenraad Wonen met Zorg die vanuit de WMCZ-2018 adviseert over zaken die meerdere locaties of heel Wonen met Zorg raken. Voor de cliëntenraad Wonen met Zorg ligt er de opdracht om ook verbinding te houden met die locaties die (nog) geen afgevaardigde in de cliëntenraad hebben.

In maart 2023 heeft de cliëntenraad Wonen met zorg een themabijeenkomst gehouden over ‘Verpleegkundig Meesterschap’. Vanuit veel verschillende locaties waren er locatie raadsleden aanwezig. Het was een goed en open gesprek met de directeur van Wonen met zorg en met de raad van bestuur die de strategische keuze van Sensire toelichtte waarbij Meesterschap van de professionals essentieel is. Sensire is zich aan het voorbereiden op de toekomst en neemt daarvoor een aantal stappen. Dat is onder andere toegelicht in deze bijeenkomst. Het thema Meesterschap kreeg in 2023 veel aandacht en is nodig om de zorg in de toekomst te kunnen blijven garanderen. In de contacten met locatieraden en in de huiskameroverleggen en familiebijeenkomsten is veel aandacht geweest en intensief gesproken over de voorbereiding van Sensire op de toekomst waarin steeds minder medewerkers zijn en de groep zorgvragers groeit. Daarbij is ook participatie van naasten nodig.

In oktober 2023 heeft de cliëntenraad Wonen met zorg een bijeenkomst gehouden voor de locatieraden over de medezeggenschap vanaf 2024 aangezien Sensire overgaat naar regio’s. De directeur Wonen met zorg gaf uitleg in een goed en open gesprek. Per 1 januari houdt de verbindende cliëntenraad Wonen met zorg op te bestaan, en moet met elkaar worden gezocht hoe de verbinding tussen de centrale cliëntenraad en de lokale medezeggenschap vorm krijgt. De locatieraden gaan over alle zaken die alleen de eigen locatie betreft. Voor de zaken die meerdere locaties of heel Wonen met zorg aangaan, gaat de instemmings- of adviesaanvraag vanaf 2024 naar de centrale cliëntenraad. Daarin zitten (nu ook al) vertegenwoordigers van alle doelgroepen van Sensire, dus ook van Yunio, van Behandeling & Revalidatie en van Zorg Thuis en Wonen met zorg. Een werkgroep is gestart met de voorbereiding van de nieuwe reglementen die horen bij de nieuwe medezeggenschapsstructuur. Afgesproken is om te gaan werken met commissies zodat elke klantgroep de eigen onderwerpen kan blijven behandelen. Zij bereiden dan de adviesaanvraag voor de centrale cliëntenraad.

Sinds 2022 is vanuit de cliëntenraden Zorg Thuis en Wonen met Zorg een werkgroep actief die de revalidanten en de bezoekers van de dagbehandeling en de dagvoorziening van Sensire vertegenwoordigt. Dat was wenselijk omdat dit een specifieke groep betreft met een andere financiering en regelgeving. Door de gedelegeerde bevoegdheden kon deze werkgroep voldoende tijd en aandacht schenken aan de thema’s die binnen deze klantgroepen spelen en nog gaan spelen, zoals de geplande nieuwbouw voor revalidatie naast het nieuw te bouwen ziekenhuis aan de A18 in Doetinchem. Met de evaluatie van de reglementen in 2023 is deze werkgroep officieel omgezet in een volwaardige cliëntenraad.

Wat belangrijk blijft is dat Sensire de continue dialoog in alle vormen van medezeggenschap moet blijven faciliteren. Sensire is hierin de constante factor en zal een ondersteunende en begeleidende rol moeten blijven spelen. Sensire zal een initiërende rol op zich nemen als de medezeggenschap stokt. De ervaring leert dat door de steeds wisselende bewonerspopulatie een constante factor nodig blijft en er continue verbinding tussen mensen gefaciliteerd en soms georganiseerd moet worden.

De (integrale) Cliëntenraad

De Sensire-onderdelen Wonen met Zorg, Zorg Thuis, Behandeling & Revalidatie en Yunio hebben elk een eigen cliëntenraad waarin klanten, bewoners en naasten meepraten over zaken die binnen het eigen gebied spelen. Zo hebben ze invloed op de zorgverlening, op de besteding van het huishoudelijke budget van een woonlocatie of hoe de privacy is geregeld.

Elke locatie kent lokale medezeggenschap. Vanuit elke locatie is er zo mogelijk één afgevaardigde naar de cliëntenraad Wonen met Zorg. De cliëntenraad Wonen met Zorg spreekt met de directie Wonen met Zorg over het beleid voor heel Wonen met Zorg. Vanuit de cliëntenraad Wonen met Zorg is er weer een afvaardiging naar de centrale cliëntenraad Sensire.

De centrale cliëntenraad is het overkoepelende orgaan van deze cliëntenraden en is namens de cliënten de gesprekspartner van de raad van bestuur van Sensire. Het gaat dan om onderwerpen die voor heel Sensire spelen, zoals het algemene beleid voor de afhandeling van klachten, de Sensire begroting en jaarrekening. 

Groei in medezeggenschap 

Bij Wonen met Zorg ging veel aandacht uit naar corona en naar het verder harmoniseren van processen van de voormalige fusiepartners om zo verder te bouwen aan één Sensire. De lokale medezeggenschap kreeg op veel locaties een nieuwe doorstart nu door corona veel raden niet meer op sterkte waren of zelfs gestopt. Ook is gezocht naar andere vormen van contact met de achterban via het uittesten van platforms waar cliëntenraad en naasten met elkaar kunnen communiceren. Die zoektocht wordt voortgezet in 2023.

Verder zijn uitgangspunten opgesteld voor het familieoverleg / huiskameroverleg op locatie om de raad nog beter te faciliteren in haar contact met de achterban. Op steeds meer locaties worden huiskameroverleggen structureel gehouden. In het jaarplan Wonen met Zorg voor 2022 is het vormgeven en borgen van de lokale cliëntmedezeggenschap als speerpunt benoemd. Implementatie en borging worden dan ook gezamenlijk opgepakt.

Voor de cliëntenraad is het steeds een uitdaging om een goede modus te vinden, waarin de bewoner/familie zeggenschap heeft over het wonen en het dagelijks leven op de locatie, maar er ook verbinding is met de cliëntenraad Wonen met Zorg die vanuit de WMCZ-2018 adviseert over zaken die meerdere locaties of heel Wonen met Zorg raken.

Voor de cliëntenraad Wonen met Zorg ligt er de opdracht om ook verbinding te houden met die locaties die (nog) geen afgevaardigde in de cliëntenraad hebben. In het jaarplan voor 2023 is het thema ‘contact met locatieraden’ als speerpunt opgenomen.

Aan het begin van 2022 is vanuit de cliëntenraden Zorg Thuis en Wonen met Zorg een werkgroep opgericht die de revalidanten en de bezoekers van de dagbehandeling en de dagvoorziening van Sensire vertegenwoordigt. Dat was wenselijk omdat dit een specifieke groep betreft met een andere financiering en regelgeving. Door de gedelegeerde bevoegdheden kan deze werkgroep voldoende tijd en aandacht schenken aan de thema’s die binnen deze klantgroepen spelen en nog gaan spelen, zoals de geplande nieuwbouw voor revalidatie naast het nieuw te bouwen ziekenhuis aan de A18 in Doetinchem. Met de evaluatie van de reglementen in 2023 wordt gekeken of deze werkgroep omgezet kan worden in een volwaardige cliëntenraad.

De coronapandemie vroeg ook in 2022 nog aandacht. De cliëntenraad bleef steeds nauw betrokken. Een afvaardiging vanuit de cliëntenraad nam deel aan de werkgroep van Sensire die het landelijk beleid hierover vertaalt. Met elkaar is regelmatig gesproken over vaccinaties, (lokale) maatregelen en versoepelingen.

In de afgelopen periode is nog meer duidelijk geworden dat Sensire die continue dialoog in alle vormen van medezeggenschap moet blijven faciliteren. Sensire is hierin de constante factor en zal een ondersteunende en begeleidende rol moeten blijven spelen. Sensire zal een initiërende rol op zich nemen als de medezeggenschap stokt. De ervaring leert dat door de steeds wisselende bewonerspopulatie een constante factor nodig blijft en er continue verbinding tussen mensen gefaciliteerd en soms georganiseerd moet worden.

Vanaf januari 2024 wordt een nieuwe medezeggenschapsstructuur binnen Sensire gehanteerd. De cliëntmedezeggenschap werd geherstructureerd vanwege de overstap van het organiseren van zorg in zogenaamde klantlijnen naar regio’s sinds januari 2024. Een mooie stap naar meer verbinding tussen klanten, bewoners en revalidanten (hierna te noemen ‘klant’), hun naasten, de zorgprofessionals van Sensire, maar ook met het zorgnetwerk rondom de klant buiten Sensire, zoals ziekenhuizen en huisartsen in de regio’s waarmee steeds meer wordt samengewerkt. En dat allemaal voor het bieden van de juiste zorg op de juiste plek, ongeacht of iemand thuis woont of (tijdelijk) verblijft op een van onze woonzorg- of revalidatie locaties. Iets wat de kwaliteit van zorg alleen maar ten goede komt en de cliëntenraad daarom alleen maar kan behartigen. Lees er meer over in dit artikel op onze website.  

De locatieraden en (integrale) cliëntenraad

Sensire en Yunio hebben elk een eigen cliëntenraad waarin klanten, bewoners en naasten meepraten over zaken die binnen het eigen gebied spelen. Zo hebben ze invloed op de zorgverlening, op de besteding van het huishoudelijke budget van een woonlocatie of hoe de privacy is geregeld.

Elke woonzorglocatie van Sensire kent lokale medezeggenschap met een zogenaamde locatieraad. Door middel van de locatieraad kunnen bewoners en naasten meepraten over de specifieke situatie op die locatie. Deze raad neemt besluiten over zaken die alleen van toepassing zijn op die specifieke locatie. Voor beleidskwesties die betrekking hebben op wonen met zorg in zijn geheel, wordt dit besproken in de centrale cliëntenraad. Deze raad fungeert als gesprekspartner namens de klanten, bewoners en revalidanten voor de raad van bestuur van Sensire. Hier worden onderwerpen behandeld die relevant zijn voor meerdere locaties of voor Sensire als geheel, zoals het beleid voor wonen met zorg, de strategie van Sensire, algemeen klachtenbeleid, begroting en jaarrekening.

Om ervoor te zorgen dat alle belangrijke aspecten worden meegenomen, werkt de centrale cliëntenraad met commissies. Als er onderwerpen zijn die specifiek belangrijk zijn voor bepaalde groepen klanten, vraagt de centrale cliëntenraad advies aan de desbetreffende commissie.

De centrale cliëntenraad is het overkoepelende orgaan van deze cliëntenraden en is namens de cliënten de gesprekspartner van de raad van bestuur van Sensire. Het gaat dan om onderwerpen die voor heel Sensire spelen, zoals het algemene beleid voor de afhandeling van klachten, de Sensire begroting en jaarrekening. 

De Verpleegkundige en verzorgende Adviesraad

De VAR, Verpleegkundige Advies Raad, bestaat uit een vertegenwoordiging van verpleegkundigen en verzorgenden uit alle klantlijnen en vertegenwoordigen daarmee alle zorgprofessionals binnen Sensire. De VAR merkte in de afgelopen jaren dat alleen adviseren in vrijblijvendheid met het toenemende meesterschap door professionals niet altijd genoeg is en dat er behoefte is aan meer betrokkenheid en zeggenschap bij belangrijke beleidsbeslissingen. Daarom heeft de VAR uitgesproken te willen evolueren naar een orgaan met meer zeggenschap aan de beleidstafel. Beslissingen die daar worden genomen, hebben namelijk invloed op het dagelijkse werk van zorgprofessionals. De eerste stap is om de medezeggenschap goed te regelen. De VAR wil in deze doorontwikkeling meer zorgprofessionals betrekken bij het versterken en toekomstbestendig maken van Sensire en hen net als bij medezeggenschap vanuit cliënten zowel advies- als instemmingsrecht geven over toekomstige keuzes voor de organisatie. Deze ontwikkeling past bij de groei van Sensire en wordt ondersteund door de Raad van Bestuur. De missie van de VAR is om beleidsbeslissingen te toetsen en te ontwikkelen met professionele instemming, wat bijdraagt aan kwalitatief hoogwaardige zorg en een optimale werkomgeving binnen Sensire.

De Ondernemingsraad

De OR van Sensire bestaat uit 15 leden, afkomstig uit verschillende onderdelen van de organisatie. Dit betreffen zowel zorgprofessionals (11 leden) als medewerkers van de ondersteuning (4 leden). De OR-leden hebben zich verdeeld over verschillende werkgroepen, die zich richten op een samenwerking met de klantlijnen (Zorg Thuis, Wonen met Zorg, Behandeling & Revalidatie en Yunio) en op diverse aandachtsgebieden (Arbo, HR, Financiën en Communicatie). Op deze manier verdeelt de OR de thema’s die behandeld moeten/mogen worden. De verschillende onderwerpen worden goed voorbereid in de verschillende werkgroepen, zodat op basis van een preadvies de OR een weloverwogen advies of instemming kan geven.

De OR heeft in 2023 advies gegeven over of instemming verleend op de volgende onderwerpen: het Arbobeleid, bereikbaarheid Zorg Thuis, overeenkomst wijkverpleging, het herbeleggen van de functie Teamregisseur, de transitie van klantlijnen naar regio’s, wijziging van de dagbehandeling en -besteding, Nieuwbouw Den Ooiman, het protocol Ongewenst gedrag, opvolging van directeur Yunio, profiel lid Raad van Toezicht, profiel lid Raad van Bestuur, centrale selectie, beëindiging Vief, studieregeling leerlingen, compensatie plus- en minuren en het profiel Ambtelijk secretaris OR. In het najaar heeft de OR de verkiezingen voor januari 2024 voorbereid en sollicitatiegesprekken gevoerd voor de functie van interne vertrouwenspersoon.

Nieuw beleid ontstaat in samenwerking

Via haar medewerkers beschikt Sensire over een geweldige verzameling kennis, deskundigheid en interesses. In een nooit stilstaande sector als de zorg is de participatie van medewerkers cruciaal om goed te kunnen inspelen op alle ontwikkelingen, binnen en buiten Sensire. Daarnaast beschikken we door de raden over een schat aan informatie en deskundigheid. Beiden betrekken we waar mogelijk bij de ontwikkeling van nieuw beleid in werkgroepen.

Verpleegkundig Meesterschap

Verpleegkundig Meesterschap is de kwaliteitsstandaard voor de regieverpleegkundigen ouderenzorg van Sensire. De essentie is dat verpleegkundigen weer eigenaar zijn van hun eigen professionele proces. Het herkrijgen van dit eigenaarschap maakt hen zelf verantwoordelijk voor de uitkomsten van hun handelen. Het nemen van die verantwoordelijkheid en het op een juiste manier invulling daaraan geven is het kenmerk van leiderschap tonen.

De regieverpleegkundigen ouderenzorg, voorheen coördinerend cluster verpleegkundigen, hebben in 2023 belangrijke stappen gezet om die verantwoordelijkheid waar te kunnen maken. De basiselementen voor de ontwikkeling naar Verpleegkundig Meesterschap zijn in 2023 ontwikkeld. De Richtlijn Verpleegkundig Meesterschap voor Regieverpleegkundigen Ouderenzorg beschrijft vanuit welke visie en context de regieverpleegkundigen ouderenzorg invulling geven aan hun professionele verantwoordelijkheid. Tevens wordt in deze richtlijn hun rol en verantwoordelijkheden beschreven en hoe deze zich verhouden tot andere betrokkenen in de uitvoering van het verpleegkundig proces.

Op basis van De Richtlijn Verpleegkundig Meesterschap voor Regieverpleegkundigen Ouderenzorg is door de groep regieverpleegkundigen concreet beschreven hoe invulling te geven aan hun rol en verantwoordelijkheid. Voorbeelden hiervan zijn: de uitwerking van het verpleegkundig proces (waaronder de triage en de anamnese), het inwerk- en ontwikkelprogramma en het evaluatiemodel verpleegkundig meesterschap.

Het beschrijven van bijvoorbeeld de visie op zorgverlenen en verantwoordelijkheden wil niet per definitie zeggen dat de regieverpleegkundigen het Verpleegkundig Meesterschap zich (volledig) hebben eigen gemaakt. In 2023 zijn de regieverpleegkundigen actief bezig geweest om zich hierin verder te ontwikkelen.

Het tonen van Verpleegkundig Meesterschap en hier verantwoordelijk voor zijn is niet makkelijk. Hiervoor is in 2023 een steunstructuur voor de regieverpleegkundigen ouderenzorg ingericht, bestaande uit een Platform en Domeinen. De leden hiervoor zijn in december 2023 geïnstalleerd door de Raad van Bestuur.

Naast de inrichting van de steunstructuur is nog een belangrijke stap gezet. De regieverpleegkundige ouderenzorg heeft samen met de Raad van Bestuur in december 2023 het Professioneel Statuut* getekend. Een bijzonder moment in de ontwikkeling naar Verpleegkundig Meesterschap, waar het gevoel van trots en erkenning voor het verpleegkundig beroep in de verpleeghuiszorg overheerste.

Voor het jaar 2024 zal vervolg gegeven worden aan de ontwikkeling en aan het zich eigen maken van Verpleegkundig Meesterschap.  

*Het professioneel statuut regelt de verdeling van verantwoordelijkheden tussen de zorgorganisatie ( vertegenwoordigd door de Raad van Bestuur) en de regieverpleegkundige ouderenzorg voor wie handelen vanuit Meesterschap bindend is.